Tijdens vijf bijeenkomsten in september 2013 presenteerden Rijkswaterstaat en CROW de nieuwe Richtlijn Werk in Uitvoering 96a aan medewerkers van Rijkswaterstaat en marktpartijen die regelmatig werken op autosnelwegen, zoals aannemers of ingenieursbureaus.
In de nieuwe versie van de Richtlijnen 96a 'Maatregelen op autosnelwegen' is de RWS-richtlijn werk in uitvoering 2012 geïntegreerd en zijn de nieuwste inzichten voor tijdelijke verkeersmaatregelen (onder meer de VKA, verkeerskundige afspraken RWS) verwerkt. In juli 2013 is door RWS-regiegroep Aanleg besloten tot invoering van de nieuwe richtlijn. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomsten werden alle ins en outs van de nieuwe richtlijn gepresenteerd.
In de nieuwe richtlijnen worden alleen vastgestelde, geaccepteerde, uitgewerkte onderwerpen beschreven. Omdat het grootste deel van de gebruikers van de richtlijn hier voldoende aan hebben wordt in de richtlijn bij voorkeur niet ingegaan op 'het waarom' achter de eisen.
Bekijk hier de volledige presentatie over de herziene richtlijnen.
"Vanuit systeemgerichte contractbeheersing zagen Rijkswaterstaat en CROW aanleiding om beide richtlijnen te integreren. De ambitie van 0 doden en 0 zwaar gewonden is nog geen enkel jaar gehaald. Vanuit het besef dat met gedetailleerde regels je het niet gaat redden, bestaat 100% veiligheid niet." begint Ludolf Schouten van CROW zijn presentatie. Hij vervolgt met het vermelden van de grootste wijziging: "Er is gestreefd naar high performance, waarbij veel afzettingsfiguren zijn geschrapt." Uitgangspunten voor de nieuwe richtlijn (en tevens voor toekomstige herzieningen) is:
Hoe in de praktijk van werken met de Richtlijn 96a deskundigheid moet worden geborgd en kan worden aangetoond is nog niet geregeld.
Enkele wijzigingen lijken logisch, zoals het verplaatsen van het nulpunt naar het punt waar de werkruimte begint. CROW is echter vergeten voor de locatie van het oude nulpunt (het punt waar de fysieke blokkade begint) een nieuwe naam te geven in het principefiguur. In de nieuwe publicatie 'Specificatie materiaal en materieel' wordt dit opgelost door dit punt voortaan de wat cryptische benaming 'nulpuntinrichting' te geven.
De definitie van werkvak is hetzelfde gebleven: bebakend en afgezet gedeelte van een rijbaan, waarbinnen werkzaamheden worden uitgevoerd; het werkvak bestaat uit werkruimte, veiligheidsruimte en vrije ruimte. Visueel is het werkvak opgerekt tot aan de positie van het eindegebodsbord. Het vreemde aan de definitie is echter dat op de onderdelen veiligheidsruimte en vrije ruimte helemaal niet gewerkt mag worden.
Gelukkig zijn er ook wijzigingen doorgevoerd die het voor de gebruiker van de richtlijnen makkelijker maken. Voorheen moest je rekening houden met 9 variabelen om tot het juiste afzettingsfiguur te komen. Hiervoor in de plaats is een keuzeschema in een boomstructuur gekomen. Dit betekent echter wel dat min of meer vertrouwde uitgangspunten zoals de aanduiding positie van de werkruimte met Romeinse cijfers niet meer wordt gehanteerd.
De keuzes leiden nu tot minder figuren. Door te spiegelen, signaleren binnen, of buiten het werkvoertuig, snelheid 90 km/h of 120 km/h, geen uitzonderingen en het werken met componenten kan men volgens CROW in de praktijk toch niet voor verrassingen komen te staan.
Net als in 2005 bij de toenmalige herziening is nu ook weer gekozen voor het geheel opnieuw nummeren van de afzettingsfiguren. Dit betekent dat het even wennen wordt als je de oude nummering in je hoofd hebt zitten. Het voordeel is dat er geen verwarring kan ontstaan als er gecommuniceerd wordt over nummering. Het is meteen duidelijk dat je het over de oude of nieuwe nummering hebt. CROW stelt een conversietabel beschikbaar met geheel nieuwe nummering, waarin oude figuren deels terug komen.
Ongewijzigd ten opzichte van de Richtlijnen 96 uit 2005 zijn in hoofdzaak:
CROW en Rijkswaterstaat hebben nog de volgende wensen om in de toekomst verder uit te werken en/of duidelijker te beschrijven: de handhaving, het opbouwen van een maatregel, kort werken bij discontinuïteit, scheiding bij contraflow, het toepassen van verkeersstops en innovaties vanuit de markt.
Voorlopig zal vanaf 1 oktober 2013 moeten worden gewerkt met de herziene Richtlijnen Werk in Uitvoering 96a. En dat zal wel even wennen zijn. De meningen vanuit de markt zijn hierover in elk geval verdeeld. De opdrachtnemers juichen de vrijheid toe, omdat voor werkzaamheden langer dan 1 dag altijd een verkeersmaatregelenplan moet worden gemaakt. Bij werkzaamheden die korter duren dan een dag is er keuzevrijheid in de uitvoering van de maatregelen. Ook blijft het mogelijk om gemotiveerd van de uitgewerkte maatregelen af te wijken. Toezichthouders bij de opdrachtgever missen echter het vertrouwde houvast van standaard afzettingsfiguren.
In juli 2013 is door RWS-regiegroep Aanleg besloten tot invoering van de nieuwe richtlijn 96a.
Per 1 oktober 2013 gaat de Richtlijn Werk in Uitvoering 96a van kracht op alle lopende en nieuwe contracten van Rijkswaterstaat. Alleen voor barriers die al op de weg staan geld een overgangstermijn tot 1 juli 2014. In feite vervalt daarmee hoofdstuk 3 uit de RWS-richtlijn voor verkeersmaatregelen bij wegwerkzaamheden op rijkswegen 2012. De rest uit de richtlijn 2012 blijft nog steeds gehandhaafd, zoals:
De Richtlijn 96a is nog pas recent uitgegeven, maar er is inmiddels al een errata als pdf te downloaden bij bestelling van de publicatie.