Welkom op onze weblog over verkeersmaatregelen en aanverwante zaken. Maandelijks plaatsen wij onze visie over verkeersmaatregelen. Wat valt ons op in de openbare ruimte aan verkeersmaatregelen, hoe gedragen verkeersdeelnemers zich en kan/wordt er op gehandhaafd.
Het is altijd onze intentie om waardevolle informatie te bieden met onze blogartikelen, echter de waarde van deze blogartikelen wordt voor een groot deel bepaald door de opmerkingen en vragen die lezers erbij plaatsen.
Daarom nodigen we je van harte uit om jouw inzichten bij te dragen aan de blogartikelen.
En kom dan ook weer eens terug om te lezen wat anderen hebben bijgedragen.
Hieronder vind je alle blogartikelen op een rijtje.
Veel leesplezier!
Geplaatst door: Peter Veringmeier maandag 25 november 2013 13:40
De door CROW uitgebrachte richtlijnen staan regelmatig ter discussie. In een serie blogs ga ik dieper in op het (on)gelijk van de CROW-richtlijnen 96a/b. Vandaag deel 2 over de nadere invulling van de wet en onderlinge tegenstrijdigheden.
Nadere specificatie
In deel 1 schreef ik al dat de CROW-richtlijnen een nadere invulling van de wet geven. CROW stelt (aanvullende) richtlijnen op om de eenduidigheid bevorderen maar ze zijn rechtens niet afdwingbaar op grond van die CROW richtlijn zelf. Wegbeheerders kunnen wel zelf status geven aan de richtlijnen door deze voor hun beheergebied bindend te verklaren. Enkele voorbeelden:
Veiligheidskleding van wegwerkers
Voor veiligheidskleding van wegwerkers worden expliciet keuzemogelijkheden gemaakt om eenduidigheid te krijgen binnen de GWW-sector. Als aanvulling van NEN-EN 471 “Waarschuwingskleding met hoge zichtbaarheid” wordt door Rijkswaterstaat ten aanzien van uniformiteit en kwaliteit van signaalkleding de “Richtlijnen en Specificaties voor veiligheidskleding bij Wegwerkzaamheden” vanaf 18 januari 1996 verplicht gesteld. Onder andere is een nadere specificatie van de toe te passen klasse, de achtergrondkleur, de figuratie en de kleur van de retroreflecterende striping vastgelegd en voorgeschreven. De RWS-eisen voor veiligheidskleding is zowel in de Richtlijnen Werk in Uitvoering 96a/b als in de RAW-systematiek door CROW overgenomen.
Veiligheidskleding van verkeersregelaars
In CROW publicatie Werk in Uitvoering 96a/b “Verkeersregelaars bij wegwerkzaamheden” staat in paragraaf 4.4 vermeld “Wanneer de verkeersregelaars tijdens duisternis of andere slechte zichtomstandigheden bij wegwerkzaamheden worden ingezet, dienen zij de voorgeschreven jas en een bijpassende signaalbroek te dragen (gele broek met retroreflecterende banden)”. De gele kleur van de signaalbroek wordt hier dus nader ingevuld, waar artikel 14 uit de "Regeling verkeersregelaars 2009" slechts spreekt over een jas of hes, die moet voldoet aan de omschrijving in bijlage 2.
Risico-inventarisatie en evaluatie
De belangrijkste wet op het gebied van arbeidsomstandigheden is de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). De Arbowet is een raamwet. Dit houdt in dat er geen specifieke regels in zijn opgenomen maar dat de rechten en plichten voor veiligheid, gezondheid en welzijn bij arbeid in algemene zin zijn beschreven. Elke werkgever heeft een zogenaamde zorgplicht. De algemene zorgplicht van de werkgever is vastgelegd in artikel 3 van de Arbowet. Hierin worden de uitgangspunten beschreven waaraan iedere werkgever zich moet houden bij het verrichten van arbeid. Dit artikel verplicht de werkgever om ervoor te zorgen dat de inrichting van de arbeidsplaatsen, de werkmethoden en de bij de arbeid gebruikte arbeidsmiddelen alsmede de arbeidsinhoud, zoveel als redelijkerwijs kan worden gevergd, aan de persoonlijke eigenschappen van de werknemers zijn aangepast. De wijze waarop de werkgever de zorg voor arbeidsomstandigheden vorm moet geven staan in de artikelen 4 tot en met 10. Vanuit die verantwoordelijkheid is het vooral de werkgever die, in overleg met de OR, preventieve maatregelen moet nemen op basis van een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). In artikel 5 van de Arbowet staat vermeld dat de RI&E een wettelijk verplicht basisdocument is. Voor de wijze waarop een RI&E wordt uitgevoerd en gerapporteerd stelt de wetgever geen eisen. Echter, CROW-publicatie ‘Beleid, Proces en basisinformatie’ geeft in hoofdstuk 3 ‘Voorbereidingsproces’ de manier aan waarop de GWW-sector risico’s met betrekking tot wegwerkzaamheden in kaart kunnen brengen. Bij werk in uitvoering zijn de volgende aspecten van belang:
Tegenstrijdigheden binnen CROW-publicaties
Een nadere specificatie van de wet moet goed doordacht zijn en mag geen problemen opleveren met andere specificaties. Toch komt dit nog regelmatig voor. Enkele voorbeelden zijn:
Het gebruik van afzettingslint
In publicatie ‘Werken in of met verontreinigde grond’ wordt opvallend zwart-geel afzetlint voorgeschreven om o.a. in woonwijken spelende kinderen te weren. In de Standaard RAW-Bepalingen 2010 staat in paragraaf 01.18.02 ‘Maatregelen i.v.m. bescherming te handhaven beplanting’ vermeld dat het afschermen van beplanting moet gebeuren met waarschuwingslint. Juni 2000 schreef CROW echter al in een nieuwsbrief WIU: “Het rood-witte lint wordt nog steeds ten onrechte gebruikt als afzetting van werkvakken. Het lint kan losraken, waardoor ook weer gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. Denk maar aan wat er kan gebeuren als het lint tussen de spaken van een fietswiel raakt.” Uitgebreide jurisprudentie wijst het gebruik van waarschuwingslint ook af. In de nieuwe publicatie ‘Specificaties voor materiaal en materieel’ komt het waarschuwingslint geheel niet meer voor.
Het toepassen van een obstakelvrije zone
In de Standaard RAW-Bepalingen 2010 staat in paragraaf 01.12 ‘Maatregelen in het belang van het verkeer’ vermeld dat bouwstoffen, materieel en hulpmiddelen die niet in gebruik zijn voor het uitvoeren van werkzaamheden, op een bepaalde afstand buiten de verharding van een voor het openbaar verkeer opengestelde rijbaan, moet worden geplaatst en opgeslagen. De vermelde afstanden komen totaal niet overeen met de maatvoering van de obstakelvrije zone (het gebied naast de rijbaan of het pad waarin geen obstakels mogen voorkomen) uit de Richtlijnen Werk in Uitvoering 96a/b. Ook de NOA (Nieuwe Ontwerprichtlijn Autosnelwegen) en het door CROW uitgegeven handboek 'Veilige inrichting van bermen' komen met andere maatvoeringen. Bij een ontwerpsnelheid van 100 km/h komen verschillen voor van 1,50 m tot 10,00 m.
Het profiel van vrije ruimte voor de fiets
De maten voor een normfiets staan in de CROW-publicatie ‘Karakteristieken van voertuigen en mensen’. In paragraaf 2.2 staat dat een normfiets 0,64 m breed is en dat het wettelijk maximum 0,75 m is. Met een bijkomende minimale ruimte van 0,125 m aan weerszijden voor zijdelingse bewegingen is er minimaal 1,00 m nodig om een fiets te laten rijden. In paragraaf 23.3 staat vermeld: “Een fiets met zijn bestuurder is 0,75 m breed. Bij een breedte van een fietsstrook/fietspad van 1,50 m kunnen fietsers net naast elkaar rijden, bij 2,00 m kunnen ze gemakkelijk naast elkaar rijden. Bij 3,00 m kunnen drie fietsers gemakkelijk naast elkaar rijden, waardoor er goed kan worden ingehaald.”
In Bijlage I van de CROW-publicaties Werk in Uitvoering staan de regels vastgelegd voor de bepaling van de verkeersruimte. In tabel 6 wordt de minimale verkeersruimte weergegeven voor bromfiets- en fietsverkeer. In deze tabel is te lezen dat voor één fiets minimaal 0,50 m nodig is en voor twee fietsen 1,50 m.
Afstanden inleidende bebording tot VRI
Op CROW-kennisnet Verkeerstekens staat vermeld dat binnen de bebouwde kom vóór een driekleurig verkeerslicht bord J32 (verkeerslichten) mag worden geplaatst op 150 m voor de VRI (verkeersregelinstallatie). In de publicatie Werk in Uitvoering ‘Maatregelen op de rijbaan’ staat bij afzettingsfiguur 96b-16 echter 200 m bij V85/Vmax = 70 km/h en in afzettingsfiguur 96b-17 100 m bij V85/Vmax = 50 km/h. Hetzelfde verschil zien we voor buiten de bebouwde kom. Op het CROW-kennisnet Verkeerstekens staat dat op auto(snel)wegen 300 m vóór een driekleurig verkeerslicht bord J32 moet worden geplaatst en op andere wegen 150 m vóór de VRI. De Richtlijnen 96b schrijven echter 400, 200 en 100 m voor.
Tegenstrijdigheden binnen de richtlijnen zelf
Ook binnen de Richtlijnen Werk in Uitvoering 96a/b zijn diverse tegenstrijdigheden te vinden. Met een reeks van 10 boeken zit dit gevaar er altijd in. In bovenstaande beschouwing over de obstakelvrije zone is al te zien dat in de richtlijnen 96a een maat van 10 m wordt aangehouden bij 100 km/h en in de richtlijnen 96b een maat van 6 m. De (toelichtingen bij de) afzettingsfiguren vertonen daarbij regelmatig een afwijking met de bewoording in de richtlijnen zelf.
Conclusie
Een nadere specificatie van normen of wetgeving bevordert de eenduidigheid en herkenbaarheid voor de weggebruiker. Het is daarbij wel van belang dat wegbeheerders die richtlijnen privaatrechtelijk bindend verklaren voor hun beheergebied wil het een juridische status krijgen.
Het wordt lastiger als de ene richtlijn tegenstrijdig is met een andere. Dit komt de eenduidigheid waar CROW naar streeft niet ten goede. Als in contracten de UAV-2012 van toepassing zijn, komen tegenstrijdigheden normaal gesproken voor rekening van de degene die het bestek/contract heeft opgesteld (UAV-212, bijlage I, hoofdstuk 1, paragraaf 2, artikel 4). Daarom is het belangrijk dat CROW met haar gebruikers kritisch blijft kijken naar aanpassingen aan bestaande of nieuwe regelgeving. Deze mogen niet strijdig zijn met andere regelgeving waarmee hetzelfde wordt geregeld.
3 commentaren tot heden...
Betr: Het (on)gelijk van CROW-richtlijnen – deel 2 Ik denk dat de bestuursrechter te Utrecht medio mei 2012 duidelijk is geweest.
Betr: Het (on)gelijk van CROW-richtlijnen – deel 2
Ik denk dat de bestuursrechter te Utrecht medio mei 2012 duidelijk is geweest.
Betr: Het (on)gelijk van CROW-richtlijnen – deel 2 @Wim,Dat denk ik ook, maar daar gaat deze blog niet over. Ik heb het meer over de civielrechtelijke kant.
@Wim,Dat denk ik ook, maar daar gaat deze blog niet over. Ik heb het meer over de civielrechtelijke kant.
Betr: Het (on)gelijk van CROW-richtlijnen – deel 2 Eerlijk gezegd is de bestuursrechter niet zo duidelijk geweest.De uitspraak luide namelijk "Dat bij het ontbreken van door de wet gestelde eisen de CROW publicatie het minimale is".Dit laat dus een hele boel aan discussie open, zoals bijv wat ik laatst al aangaf her en der de kleur van de VKR broek. Maar ook de kleurstelling van een wegwerker, deze zijn namelijk bij wet al vastgelegd en heeft het CROW andere gedachten over.Zo schrijft het CROW voor een VKR een gele broek voor, de wetgever laat elke kleur toe als hij maar is voorzien van reflectie. Ook voor de wegwerker laat de wetgever de kleur open als hij maar is voorzien van reflectie.Echter de OvJ's zijn wel duidelijk, die maken geen zaak aanhankelijk wanneer er wetgeving is en er een proces-verbaal volgt vanuit de CROW regels.Het kan dan ook niet zijn dat regels opgesteld door het CROW of welke instelling ook gaan boven de wet.
Eerlijk gezegd is de bestuursrechter niet zo duidelijk geweest.De uitspraak luide namelijk "Dat bij het ontbreken van door de wet gestelde eisen de CROW publicatie het minimale is".Dit laat dus een hele boel aan discussie open, zoals bijv wat ik laatst al aangaf her en der de kleur van de VKR broek. Maar ook de kleurstelling van een wegwerker, deze zijn namelijk bij wet al vastgelegd en heeft het CROW andere gedachten over.Zo schrijft het CROW voor een VKR een gele broek voor, de wetgever laat elke kleur toe als hij maar is voorzien van reflectie. Ook voor de wegwerker laat de wetgever de kleur open als hij maar is voorzien van reflectie.Echter de OvJ's zijn wel duidelijk, die maken geen zaak aanhankelijk wanneer er wetgeving is en er een proces-verbaal volgt vanuit de CROW regels.Het kan dan ook niet zijn dat regels opgesteld door het CROW of welke instelling ook gaan boven de wet.